یا مهدی زهرا ادرکنی

روزه يکي از احکام انسان ساز اسلام است

يا ايها الذين آمنوا کتب عليکم الصيام کما کتب علي الذين من قبلکم لعلکم تتقون .اي کساني ايمان آورده ايد ، روزه بر شما واجب شد همانگونه که بر کساني که قبل از شما بودند نوشته شد تا شايد پرهيزگار شويد. بقره / 183

فلسفه روزه :

روزه يکي از احکام انسان ساز اسلام است که انسان را از دام خواسته هاي حقير جسماني و حيواني مي رهاند و اورا به مقام قرب الهي و جايگاه رفيع انسانيت ميرساند.

فوايد روزه :

1-فوايد جسمي :

پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله فرمود: صوموا تصحوا : روزه بگيريد تا سالم بمانيد ودر ديگر روايات آمده است « معده آدمي خانه بيماريهاي اوست و پرهيز از غذا درمان آن است .»

دانشمندان علم پزشکي مي گويند: روزه باعث استراحت معده است ، در حال روزه اسيد معده بجاي غذا به وسيله صفرا خنثي ميشود و زخم معده ايجاد نمي گردد. دانشمند روسي الکسي سوفورين مي گويد : « روزه فايده ويژه اي در درمان کم خوني ، ضعف روده ها ، التهاب بسيط و مزمن دمل هاي خارجي و داخلي ، سل ، اسکليروز، روماتيسم ، نقرس ، استسقاء، نوراستني ، عرق النساء، فراز( ريختگي پوست ) ، بيماريهاي چشم ، مرض قند ، بيماريهاي جلدي ، بيماريهاي کليه ، کبد و بيماريهاي ديگر دارد.

امام صادق عليه السلام مي فرمايد: اگر مردم کمتر غذا ميخوردند ، هر آئينه بدنهاي آنها سالم مي ماند.

2-فويد روحي و معنوي :

قرآن کريم در سوره بقره آيه 183 فايده روزه را رسيدن به تقواي الهي مي داند. زيرا تقوا و پرهيزگاري در تربيت و سازندگي شخصيت يک مسلمان نقش بسيار مهمي دارد ، براي رسيدن به اين اثر است که در سخن شريف نبوي صلي الله عليه و آله اجتناب از گناهان در اين ماه از بهترين اعمال آن شمرده شده است .

گرسنگي و تشنگي و ديگر محدوديت ها و مراقبتها در ماه مبارک رمضان ، شعله هاي سرکش غرايز حيواني و هوس ها را تا حد چشمگيري خاموش ميسازد ودر نتيجه ناهنجاريها و گناهان در جامعه کاهش مي يابد .براساس آمار و ارقام ، آمار جرم و جنايت در اين مـاه بسيار پايين است کسي که يک ماه نان و آب و همسر خـودرا کنار گذاشت مـي تواند نسبت به مـال وناموس ديگران نيز خودرا کنترل کند. در نتيجه ماه رمضان ، ماه بازگشت به خدا و خويشتن ، ماه کناره گيري از بديها و ماه رويش و تجلي خوبيها و ارزشهاي معنوي است.

روزه و صبر:

يکي از فوايد معنوي و تربيتي روزه تمرين صبر و بردباري است .انسان مسلمان در زندگي فردي و اجتماعي خويش براي رسيدن به هدف هايي مبارزه مي کند و با مشکلاتي نيز روبروست . بدون صبر پيروزي بر مشکلات و رسيدن به هدفها محال است ، صبر و تحمل مقاومت انسان را بالا برده و اراده اورا توانا مي سازد و با صبر و مقاومت است که مي توان به پيکار با ستمگران رفت .

روزه به ويژه در گرماي تابستان و روزهاي بلند آن که فشار تشنگي طاقت فرسا ميشود به طور چشمگيري به انسان صبر و مقاومت مي بخشد و تحمل رنج و سختي را بر آدمي آسان ميسازد در همين مورد در سخن شريف صلي الله عليه و آله چنين آمده است :« رمضان ماه صبر است و پاداش صبر بهشت است » . در واقع روزه دار در کلاس درس ماه مبارک رمضان ، يکماه تمرين عملي صبر و تحمل و بردباري را مي نمايد و خودرا تربيت نموده و شخصي مقاوم و داراي استقامت مي گردد.

روزه و تمرين ارزشها :

- روزه باعث تقويت عاطفه است .کسي که يک ماه گرسنگي را چشيد ، درد آشنا ميشود و رنج گرسنگان را احساس و درک مي کند.راستي اگر کشورهاي ثروتمند جهان چند روز را در سال روزه بدارند و طعم گرسنگي را بچشند بازهم اين همه گرسنه در جهان وجود خواهد داشت ؟

- روزه روح انسان را شبيه فرشتگان مي نمايد ، فرشتگاني که از خوردن و آشاميدن دورند و تنها به عبادت و بندگي خدا مشغولند .

- در روايت ميخوانيم : روزه دار مي بايست از دروغ ، گناه ، مجادله ، بدگماني ، حسادت ، غيبت ، مخافت با حق ، فحش و سرزنش و خشم ، طعنه و ظلم و مردم آزاري ، غفلت ، معاشرت با فاسدان ، سخن چيني و حرام خواري و دشمني با ديگران دوري نمايد و نسبت به نماز ، سکوت و حلم و بردباري ، صبر و صداقت و ياد قيامت توجه خاص داشته باشد که همه اينها از آثار تربيتي روزه است که نه فقط در ماه رمضان بلکه در غير آن بايد اين آثار و دستاوردها را حفظ نمود.

روزه و توجه به نظم و انضباط :

نظم و انضباط و تنظيم اوقات بر خلاف بعضي ها که گمان مي کنند از ويژگيهاي زندگي غربيان است ، از تعليمات اصيل اسلامي است .اصولاً فرائض اسلامي نشانگر توجه اسلام به نظم و انضباط است ، هريک از نمازهاي پنج گانه را بايد دروقت مخصوص آن خواند . مراسم حج بايد در وقت و مکاني خاص انجام شود. روزه نيز در ماه مبارک رمضان با ديدن هلال ماه شروع و با ديدن هلال ماه شوال خاتمه مي يابد و يا هر روز، از سپيده دم آغاز و تا مغرب پايان مي پذيرد ودر فصول 4 گانه سال نيز جريان دارد ، گاه در روزهاي بلند و گاه در روزهاي کوتاه قرار ميگيرد.

نمازها در ماه مبارک رمضان به موقع و سر وقت خوانده مي شود خيلي ها مقيد به قرائت مقدار معيني از آيات قرآن مي باشند. در زماني معين افطاري و سحري ميخورند. مقيد به خواندن دعاهاي معين مي باشند و… که همه اينها نظم و انضباط و وقت شناسي و تقيد را براي انسان بدنبال دارد و اينهم يکي از فوايد روزه است و اگر با برنامه ريزي دقيق امورات انجام شود هيچ مشکلي براي انسان بوجود نمي آيد.