یا مهدی زهرا ادرکنی

3ـ تقسيم كار
يكي از مسائل مهم در هر خانواده‌اي، چگونگي تقسيم كار بين زن و شوهر و تعيين محدوده وظيفه و مسئوليت هر كدام از آنها است. اين مسئله آن قدر با اهميت است كه حتي علي(عليه‌السلام) و زهرا(سلام‌الله‌عليها) نيز نزد رسول خدا(صلي الله عليه و آله) آمدند و از ايشان خواستند تا كارها را ميان آنها تقسيم كند و حدود مسئوليت هر يك را معين سازد. پيامبر(صلي الله عليه و آله) با درايت ويژه خود و بر اساس آموزه‌هاي الهي در تقسيم بندي بسيار زيبايي، كارهاي درون خانه را به حضرت زهرا(سلام‌الله‌عليها) و كارهاي بيرون خانه را به داماد شايسته خويش سپرد. اين تقسيم كار آن چنان تازه عروس را به وجد آورد كه فرمود: خدا مي‌داند كه من چقدر از اين مطلب خوشحال شدم كه كارهاي بيرون خانه بر دوش من نيافتاد. (بانوي نمونه اسلام: ص 96 ).امام صادق(عليه‌السلام) فرموده است: علي(عليه‌السلام) هيزم و آب خانه را فراهم مي‌آورد و خانه را رفت و روب مي‌كرد. حضرت زهرا(سلام‌الله‌عليها) نيز آسياب‌ مي‌كرد و با خمير، نان مي‌پخت. (بحارالانوار: ج 43، ص 151) اين تقسيم كار بر پايه ويژگي‌هاي جسمي و روحي مرد و زن صورت گرفت. با اين حال، آنان هيچ گاه از همكاري با يكديگر غافل نگشتند، بلكه گاه و بي‌گاه، سنگيني كار را از دوش طرف ديگر برمي‌داشتند. روزي رسول خدا(صلي الله عليه و آله) به خانه پر نور آنان وارد شد و ديد كه عروس و داماد هر دو با هم سرگرم آسياب كردن هستند. پرسيد: كدام تان خسته‌تر است؟ علي(عليه‌السلام) فرمود: فاطمه از من خسته‌تر است. رسول خدا(صلي الله عليه و آله) به جاي دختر نازنينش نشست و علي(عليه‌السلام) را در آسياب كردن، ياري رساند. (بهجة قلب المصطفي (صلي الله عليه و آله)، ص 495)، در اين روايت، همكاري علي(عليه‌السلام) در كارهاي خانه و مهر و محبت و ايثار ايشان نسبت به همسرش آشكار است. به همين ترتيب، فاطمه(سلام‌الله‌عليها) در كارهايي كه بر عهده علي(عليه السلام)گذاشته شده بود، به وي ياري مي‌رساند. اميرالمؤمنين(عليه‌السلام) به يكي از يارانش فرمود: مي‌خواهي از وضع و رفتار خودم و فاطمه براي تو تعريف كنم؟ (فاطمه) آن قدر در خانه‌ام، آب مي آورد كه آثار مشك بر بدنش آشكار بود. آن قدر آسياب مي‌كرد كه دست‌هايش تاول زد. آن قدر در پاكيزگي خانه زحمت مي‌كشيد كه لباس‌هايش كثيف مي‌شد (بانوي نمونه اسلام، ص 97).كوشش در كارهاي منزل و ضعف جسمي كه بر اثر آزار و اذيت‌هاي صدر اسلام بر او وارد گشته بود، سبب شد از توانايي فاطمه‌(سلام‌الله‌عليها) روز به روز كاسته گردد، بنابراين نزد پدر رفت تا از ايشان بخواهد خادمي را براي كمك كردن به او در كارهاي خانه، در نظر بگيرد. با اين حال، بدون گفتن مطلب خويش، نزد علي(عليه‌السلام) برگشت. علي(عليه‌السلام) پرسيد: چه شد؟ فاطمه گفت: به خدا سوگند! با ديدن هيبت رسول خدا نتوانستم از او چيزي بخواهم. اين بار علي(عليه‌السلام) به همراه فاطمه(سلام‌الله‌عليها) راهي منزل پيامبر(صلي الله عليه و آله) شدند و نياز خود را بيان كردند. پيامبر(صلي الله عليه و آله) با پاسخ خود، آنان را مجذوب خويش ساخت: فاطمه جان! مي‌خواهي كاري را به شما ياد بدهم كه از خادم خدمت‌كار بهتر باشد؟ چون خواستي بخوابي، 34 مرتبه الله اكبر و 33 بار الحمدلله و 33 بار سبحان الله بگو، در اين هنگام علي(عليه‌السلام) با مهرباني رو به فاطمه كرد و گفت: براي طلب دنيا نزد رسول خدا رفتيم، ولي پاداش آخرت نصيبمان شد (بحارالانوار، ج 43، ص 85) پس هر دو، با خوشحالي به خانه برگشتند. پس از تولد بچه‌ها، مسئوليت هر دو بيشتر شد؛ زيرا وظيفه‌ي پرورش فرزندان نيز بر كارهاي پيش افزوده گشت. با اين حال، دشواري اين كارها را بر خود هموار مي‌كردند. روزي، پيامبر(صلي الله عليه و آله) فاطمه(سلام‌الله‌عليها) را ديد كه لباس كم ارزشي بر تن دارد و با يك دست آسيباب مي‌كند. بچه را نيز در دامن خود نهاده است و شير مي‌دهد. با ديدن اين منظره، اشك از چشمان پيامبر(صلي الله عليه و آله) جاري شد و فرمود: اي دختر عزيزم! سختي دنيا را بچش تا به شيريني آن دنيا برسي. فاطمه(سلام‌الله‌عليها) نيز به زيبايي تمام فرمود: خدا را براي نعمت‌هايش سپاس‌گزارم. (بحارالانوار: ج 43، ص 85 و 86) سختي كارها به گونه‌اي بود كه حتي ديگران نمي‌توانستند به راحتي از آن بگذرند و اين، خود، نشان دهنده اوج خلوص نيت فاطمه(سلام‌الله‌عليها) و علاقه مندي او به علي(عليه‌السلام) بود. روزي بلال ـ مؤذن پيامبر(صلي الله عليه و آله) ـ ديرتر از معمول به نماز صبح رسيد. چون رسول خدا(صلي الله عليه و آله) علت را جويا شد، گفت: وقتي به مسجد مي‌آمدم، از كنار خانه علي(عليه‌السلام) و فاطمه گذشتم. ديدم فاطمه سرگرم آسياب كردن است و بچه‌اش گريه مي‌كند. گفتم: اي دختر پيامبر(صلي الله عليه و آله)! يكي از كارهايت را به عهده من بگذار تا كمكي به شما كرده باشم. فاطمه بچه‌داري را بر عهده گرفت و من، به گرداندن آسياب پرداختم. به اين دليل، ديرتر به مسجد رسيدم. پيامبر(صلي الله عليه و آله) به بلال فرمود: به فاطمه ترحم كردي، خدا بر تو ترحم كند. (بانوي نمونه اسلام: ص 118).