| « درسهای تربیتی سوره ی حمد | یادمان باشد: » |
ضرورت تدبّر در قرآن
أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدَواْ فِيهِ اخْتِلاَفاً كَثِيراً
چرا در معانى قرآن تدّبر نمىكنند؟ در حالى كه اگر اين قرآن، از طرف غير خدا بود قطعاً اختلافهاى بسيارى در آن مىيافتند. (نساء، 82)
از تهمتهايى كه به پيامبر اسلام مىزدند، اين بود كه قرآن را شخص ديگرى به محمّدصلى الله عليه وآله ياد داده: «يُعلّمه بشر»(نحل 103)اين آيه در پاسخ آنان نازل شده است.
معمولاً در نوع سخنان و نوشتههاى افراد بشر در درازمدّت تغيير، تكامل و تضاد پيش مىآيد. امّا اين كه قرآن در طول 23 سال نزول، در شرايط گوناگون جنگ و صلح، غربت و شهرت، قوّت و ضعف و در فراز و نشيبهاى زمان آن هم از زبان شخصى درس نخوانده، بدون هيچگونه اختلاف و تناقض بيان شده، دليل آن است كه كلام خداوند است، نه آموختهاى از بشر.
فرمان تدبّر در قرآن براى همه و در هر عصر ونسلى، رمز آن است كه هر انديشمندى هر زمان، به نكتهاى خواهد رسيد.
حضرت علىعليه السلام دربارهى بىكرانگى مفاهيم قرآن فرموده است: «بَحراً لايُدرك قَعره»(نهج البلاغه خطبه 198) قرآن، دريايى است كه تهِ آن درك نمىشود.
با كمى دقت در آيه، مىتوان پيامها و نكات زيبايى را استفاده كرد، از جمله:
1. انديشه نكردن در قرآن، مورد توبيخ و سرزنش خداست. «افلا يتدبرون»
2. تدبّر در قرآن داروى شفابخش نفاق است. «و يقولون طاعة… افلا يتدبرون…»
3. راه گرايش به اسلام و قرآن، انديشه و تدبر است نه تقليد. «افلا يتدبرون»
4. قرآن همه را به تدبّر فراخوانده است و فهم انسان به درك معارف آن مىرسد. «افلا يتدبّرون القرآن»
5. پندار وجود تضاد و اختلاف در قرآن، نتيجهى نگرش سطحى و عدم تدبّر و دقّت است. «افلايتدبّرون»
6. قرآن، دليل حقّانيت رسالت پيامبر است. «لو كان من عند غير اللَّه…»
7. يكدستى و عدم اختلاف در آيات نشان آن است كه سرچشمهى آن، وجودى تغيير ناپذير است. «لو كان من عند غير اللّه»
8. هرچه از طرف خداست حقّ و ثابت و دور از تضاد و پراكندگى و تناقض است. «لو كان من عند غير اللَّه لوجدوا…»
9. در قوانين غير الهى همواره تضاد و تناقض به چشم مىخورد. «لو كان من عند غير اللَّه لوجدوا…»
10. اختلاف، تغيير وتكامل، لازمهى نظريات انسان است. «لوجدوا فيه اختلافاً»
11. براى ابطال هر مكتبى، بهترين راه كشف و بيان تناقضهاى آن است. «لوجدوا فيه اختلافاً كثيراً»
پس فرمان تدبّر در قرآن براى همه و در هر عصر ونسلى، رمز آن است كه هر انديشمندى هر زمان، به نكتهاى خواهد رسيد.
موضوعات: بدون موضوع
فرم در حال بارگذاری ...
