یا مهدی زهرا ادرکنی

آیا این عصر، عصر ظهور است؟

در رابطه با این پرسش باید توجه داشت كه وقت ظهور حضرت مهدی (عج) طبق روایات و اخبار یك امر ناگهانی و جزء اسرار الهی است كه هیچ كس از آن آگاهی ندارد.
بنابراین اگر منظور از سؤال، شناخت دقیق وقت ظهور باشد پاسخ منفی است چون این موضوع برای احدی معلوم نمی باشد و اگر كسی برای ظهور حضرت تعیین وقت نماید و تاریخ و زمان برای آن ذكر كند بدون شك دروغ بافته است و ائمه معصومین ـ علیهم السلام ـ چنین كسی را دروغگو نامیده اند.
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: «تعیین كنندگان وقت ظهور دروغ می گویند. تعجیل كنندگان وقت ظهور دروغ می گویند، تعجیل كنندگان هلاك می گردند و تسلیم شوندگان نجات می یابند و به سوی ما اهل بیت رجوع و بازگشت می نمایند.»[۱]
خود حضرت بقیة الله (عج) می فرماید: «و اما ظهور فرج بسته به ارادة خدای متعال دارد كسانی كه برای ظهور، وقت تعیین كنند دروغگو هستند.»[۲]
طبق این دسته روایات احدی از وقت ظهور حضرت ـ علیه السلام ـ باخبر نمی باشد اما اینكه آیا خود حضرت از وقت ظهورش به علم غیب آگاهی دارد و یا نه؟ مطلب دیگری است كه در بحث ما ثمره عملی ندارد. آنچه مسلم است این است كه كسی دیگر از این موضوع اطلاعی ندارند و بهمین جهت حق اظهار نظر در این خصوص را نخواهند داشت.
ولی اگر منظور از «این عصر، عصر ظهور است» این باشد كه در این عصر نشانه های نزدیك شدن زمان ظهور، مشاهده می شود و شرائط بگونة پیش می رود كه امید رسیدن به عصر ظهور را نوید می دهد، چنین سخنی صحیح و بجا است زیرا گرچه نمی توان از تعیین وقت ظهور حرفی به میان آورد ولی با توجه به روایات زیادی كه در رابطه با علائم ظهور حضرت وارد شده است، قیام حضرت منوط به مساعد شدن شرایط طبیعی و جهانی از یكسو، و آمادگی عمومی از سوی دیگر می باشد.
از این نظر می توان گفت كه: با توجه به شرایط جهانی، گو اینكه سمت و سوی تحولات و رخدادها، سهولت ارتباطات و وابستگی جوامع امروزی، رشد صنعت و تكنولوژی اطلاعات و… زمینه را برای چنین رخداد عظیمی به تدریج آماده می كند و از نظر افكار عمومی نیز توجهات مردم نسبت به حضرت ـ علیه السلام ـ به شدت رو به افزایش است و برخی از صاحب نظران مثل آیت الله العظمی مكارم شیرازی از این مسأله به عنوان «ظهور صغرا» یاد نموده است.
ایشان در این زمینه می گوید: همانطور كه برای حضرت مهدی (عج) یك غیبت صغرا و یك غیبت كبری است برای ظهورش نیز یك ظهور صغرا و یك ظهور كبری است مانند موقعی كه آفتاب می خواهد طلوع كند قرص خورشید هنوز پیدا نشده اما هوا نیمه روشن است و بعد خورشید دیده می شود ظهور حضرت نیز چنین است در ظهور صغرا توجه مردم به امام زمان (عج) زیاد می شود و همه جا صحبت از امام زمان (عج) است و جلسات امام زمان (عج) پرشور و همه جاگیر می شود طوری كه مردم تشنه می شوند و خود را آماده می كنند. ما تصور می كنیم كه در این عصر و زمان، ما ان شاء الله، در بین الطلوعین ظهور حضرت مهدی (عج) قرار داریم.»[۳]
نتیجه اینكه: بررسی شرایط جهانی و تحلیل روند تحولات و در نتیجه خوشبینی نسبت به نزدیك شدن به عصر ظهور، مطلبی است عقلائی و صحیح كه از مطالعة وضعیت اجتماعی و نگاهی به شرایط جهانی بدست می آید. آنچه مردود و بی اساس است و در روایات به شدت از آن نهی شده و علمای شیعه یكصدا به آن مخالفت نموده می كنند تعیین وقت ظهور است.

منابع جهت مطالعة بیشتر:
۱. عصر ظهور، علی كورانی، سازمان تبلیغات اسلامی.
۲. امامت، غیبت، ظهور، مسجد مقدس جمكران، واحد تحقیقات.
امام محمدباقر ـ علیه السلام ـ فرمود:
«منتظران ما بارها غربال می شوند تا تنها راد مردان یكرنگ و یكدل در جبهه حق و پادگان ولیّ قائم باقی بمانند.»[۴]
پانویس:
[۱] . الغیبه نعمانی، ص ۲۰۴، باب ۱۱، حدیث ۸، چاپ اول ۱۴۲۲، نشر انوار الهدی، قم.
[۲] . كمال الدین و تمام النعمه، شیخ صدوق، ص ۴۸۴، «نقل از یكصد پرسش و پاسخ ـ رجالی تهران ـ ص ۱۶۰».
[۳] . فصلنامة انتظار، شماره ۵، ص ۲۴ «با اندك تغییر و تخلیص».
[۴] . شیخ طوسی، الغیبة، ص ۲۳۹، مكتبة نینوا