یا مهدی زهرا ادرکنی

اخلاق خانوادگی
رفتار امام حسین علیه السلام با خانواده
سیره ائمه معصومین(ع) در زندگی اجتماعی و همچنین رفتار خانوادگی آنان برای همه شیعیان الگویی است که در سبک زندگی امروزی کاربردهای بسیاری دارد . امام حسین،برای زنده نگهداشتن اسلام و آموزههای دینی، بزرگترین درس آزادگی و عزت را به جهانیان و آزادگان جهان داد سیره ائمه معصومین در زندگی اجتماعی و همچنین رفتار خانوادگی آنان برای همه شیعیان الگویی است که در سبک زندگی امروزی کاربردهای بسیاری دارد و اگرچه از سیره سیدالشهدا بیشتر به حوادث سالهای آخر زندگی آن حضرت بهویژه قیام کربلا و رشادتهای روز عاشورا توجه داریم اما سیره اخلاق خانوادگی سیدالشهدا نیز بهترین مشق زندگی و الگوی اخلاقی شیعیان است . آن امام همام بالاترین حد تکریم را نسبت به فرزند و همسر داشت. حتی آنان را مورد عنایت خاص خود قرار داد و آنان نیز علاقه زیادی به حضرتش داشتند . مثلاً بانو رباب علاقه وافری به امام حسین (ع) داشت. او در سفر کربلا همراه امام بود و پس از شهادت آن حضرت نیز وفاداریش را به زبان شعر و نیزدر عمل، نشان داد .دو مرثیه از رباب وجود دارد که هر دو دارای معانی بسیار زیبا بوده و خلوص وارادت رباب را نسبت به آن حضرت نشان میدهد. ترجمه یکی از این مراثی چنین است :« آن پرتوی که دیگران از درخشش آن بهره میبردند، در کربلا کشته شده وغیرمدفون رها شده است. ای فرزند پیامبر(ص)، خدا از طرف ما تو را پاداش نیکو داده و در وقت میزان تو را از هر زیانی به دور دارد . تو آنچنان کوه محکمی بودی که من بدان پناه میبردم و تو با رحمت و از سر دینداری با ما همنشینی داشتی . دیگر چه کسی برای یتیمان و فقیران مانده؟ و چه کسی است که مسکینان بدو پناه برده و او بینیازشان سازد؟ به خدا قسم! دیگر سایهای بعد از تو بر سرم نخواهم پذیرفت تا در میان خاک، پنهان شوم .» رباب در بخشی از این اشعارش ارتباط عمیق خود را با امام حسین(ع) تصویر میکند؛ امام چون کوهی است که پناهگاه آرامبخش رباب بوده و آن حضرت نیز با کمال ملاطفت و از سر دینداری با وی برخورد داشته است .از این روایات و نظایر آن، بهخوبی استفاده میشود که امام حسین (ع) و سائر ائمه اطهار به حس زیبایی دوستی همسر خود احترام میگذاشتند و امکانات لازم را در حد متعارف آن زمان، برای آنها فراهم مینمودند . امام حسین (ع) به خواست، علاقه و حس زیبایی دوستی همسرش، توجه خاصی مینمود و برخی اوقات به همین خاطر با انتقادات اصحاب و دوستان خود روبهرو میشد؛ ولی به خواست طبیعی و مشروع همسر خویش احترام میگذاشت . جابر از امام باقر (ع) نقل میکند: عدهای بر امام حسین (ع) وارد شدند؛ ناگاه فرشهای گرانقیمت و پشتیهای فاخر و زیبا را در منزل آن حضرت مشاهده ای فرزند رسول خدا! ما در منزل شما وسایل و « نمودند. عرض کردند یعنی وجود این وسایل در » چیزهایی مشاهده میکنیم که ناخوشایند ماست منزل آن حضرت را نمیپسندند . حضرت فرمود: ازازدواج، مهریه زنان را پرداخت میکنیم و آنها هر چه دوست داشتند، برای خود خریداری میکنند. هیچیک از وسایلی که مشاهده نمودید  از آن ما نیست . آیا خرید جواهرات « : در روایت دیگر نقل شده که از امام صادق (ع) سؤال شد حضرت فرمود علی بن الحسین (ع)برای »؟ برای زینت بچه ها درست است بچه ها و همسرانش زیورآلات از نوع طلا و نقره تهیه میکرد و آنها را با آن زیورها میآراست .از این روایات و نظایر آن، بهخوبی استفاده میشود که امام حسین (ع) و سائرائمه اطهار به حس زیبایی دوستی همسر خود احترام میگذاشتند و امکانات لازم را در حد متعارف آن زمان، برای آنها فراهم مینمودند .یکی از خصلتهای پسندیده، غیرت است. غیرت، به معنای آن است که سرشت و طبیعت انسان از اینکه غیر خودش در یک امر موردعلاقهاش با او مشارکت داشته باشد نفرت داشته باشد .انسان غیور، نمیتواند تحمل کند که دیگران با نگاههای ناپاک یا انگیزههای فاسد، به همسر و بستگان او نزدیک شوند و قصد سوء داشته باشند .گاهی هم غیرت دینی سبب میشود که انسان از هر نوع سوءقصد و هجوم مخالفان به دین و ارزشهای مقدس و معتقدات دینی برآشوبد و عکسالعمل نشان دهد و در دفع تعرض بکوشد . پیامبر اکرم(ص) فرموده است غیرت از ایمان است. غیرت، نشانه ارزشمندی شخصیت یک انسان محسوب میشود . بنیهاشم، غیرتمندان روزگار خویش بودند و برای عترت پیامبر حرمتی فوقالعاده قائل بودند. جوانان بنیهاشم نیز پیوسته اهلبیت امام حسین (ع)رادر طول سفر به کربلا، محافظت میکردند. شبها نیز با حراست این جوانان، بهویژه قمر بنیهاشم، زنان حرم آسوده و بیهراس میخفتند . غیرت در دریای پهناور وجود اباعبدالله موج میزد و به همه آموخت که نگهبانان دین و ناموس خود باشند و بیشترین حساسیت را در دفاع و صیانت از آنها داشته باشند. او تا آخریننفس از عقیده اسلامی خود دفاع کرد و بر محو باطل پافشاری نمود. او که سرآمد غیرتمندان عالم است در رجز حماسی خویش در روز عاشورا ازجمله بر حمایت از ذریه پیامبر و خانواده پدرش تأکید میفرمود .آن حضرت، روز عاشورا خانواده و دختران و خواهر خود را توصیه کرد که پس از شهادتش، گریبان ندرند و چهره مخراشند و آه و زاری و واویلا سر ندهند وپیش دشمنان صدایشان را به گریه بلند نکنند. در واپسین لحظات هم که مجروح بر زمین افتاده بود، وقتی شنید که گروهی از سپاه دشمن قصد حمله ای « به خیمه ها و تعرض به زنان و کودکان دارند، بر سرشان فریاد کشید که پیروان آل ابوسفیان! اگر دین ندارید و از معاد نمیترسید، پس در دنیایتان آزاده باشید و اگر عربید، به اصل و تبار خویش برگردید …» من با «: و امام فرمود »؟ ای پسر فاطمه چه میگویی « شمر جلو آمد و گفت شما میجنگم و شما با من میجنگید، پس تجاوزگران و سرکشان و جاهلان خود را تا وقتی من زندهام، از حرم من بازدارید .» از غیرت آن امام همام بود که در همان حال هم از کار ناجوانمردانه سپاه دشمن برآشفت و اعتراض کرد و تا زنده بود نتوانست تحمل کند که نامردان به حریم ناموس او نزدیک شوند. غیرت دینی او و یارانش نیز زمینهساز آن حماسه بزرگ شد .آن امام همام، کشته شدن را بر ننگ ذلت و تسلیم، ترجیح داد و این از غیرتو حمیت او بود. یاران شهیدش هم شب عاشورا و در فرصتهای دیگر تا پای جان ابراز وفاداری کردند و غیرتشان اجازه نداد که امام و اهلبیت او را درصحرا و میان انبوه دشمن رها کنند و خود، در پی زندگی و عافیت خویش روند .عباس(ع)، اماننامه دشمن را رد کرد، تیغها و شمشیرهای دشمن را بر خواری و مذلت ترجیح داد اما فرومایگان، برای کشتن او و به خاطر رضای خاطر والی کوفه و یزید طاغوت، همدست شدند و پس از کشتن عاشورائیان، خانواده آنان را به اسارت بردند .اعتراض حضرت زینب (ع) به یزید در شام که اهلبیت پیامبر را در معرض دید و تماشای مردم کوچه و بازار قرار داده بود، ریشه در غیرت او داشت .امام (ع) در واپسین لحظههای زندگی خویش شرایط ناگواری خانواده وفرزندان، غصه یتیمی و از دست دادن نزدیکترین عزیزان ازیکطرف، طی مسیر کربلا تا شام و از شام به مدینه، همراهی دشمنان سنگدل، از طرف دیگررا مجسم کرد .در چنین شرایطی آن امام همام شیوه دعوت به صبر و بردباری و توجه دادن به نصرت الهی را برگزید تا با دم حسینی خود روح خسته آنان را توان دوباره ببخشد و عزمشان را برای دستیابی به همه اهداف، تقویت نمایند .در مقاتل آمده است: هنگامیکه امام (ع) همه یارانش را دید که شهید ای سکینه، ای فاطمه، ای « شدهاند، برای وداع به خیمهها آمد و ندا دادند زینب، ای ام کلثوم، آخرین درود و سلام من بر شما باد » سکینه گریه کرد، امام حسین (ع)دختر عزیزش را به سینه چسباند واشکهایش را پاک نمود و اشعاری خواند که ترجمهاش چنین است: ای سکینه جانم! بدان که بعد از شهادتم، گریه تو بسیار خواهد شد، دل مرا با افسوس، به سرشک خود مسوزان تا جان در بدن دارم، پس وقتیکه کشته شدم تو بر هرکس نزدیکتر به بدن من هستی که کنارم بیایی و گریه کنی، ای برگزیده بانوان  همچنین نقل شده است که آن حضرت به فرزندان و خواهران چنین توصیهکردند : « خودتان را برای گرفتاری آماده کنید و بدانید خداوند نگهدار و یاورشما است و شما را از شر دشمنان نجات میبخشد و عاقبت امرتان را به خیرخواهد کرد، دشمنانتان را با انواع بلاها عذاب خواهد نمود و به شما، در برابراین گرفتاری، انواع نعمت و کرامت عطا خواهد کرد. پس زبان به شکوه مگشایید و سخنی مگویید که از منزلت و ارزش شما بکاهد .»

 آرامش قلب در سایه یاد حضرت وقتی از آیت الله بهجت در مورد جزیره خضرا سوال میکنند که جزیره کجاست؟ که بعضی میگویند امام زمان در آنجا زندگی میکنند ایشان جواب میدهند جزیره خضرا آن قلبی است که امام زمان در آنجا تاب بیاورند و بمانند .جای اصلی امام زمان در قلب ماست همان طور که جای خدا در قلب ما است” قلب خانه خداست غیره خدا را در ان جای ندهید (بحار الانوار ج 76 ص 67 ) اما اگر قلب را به بیگانگان دادیم چون انها محدود هستند و ظلمانی ،هرگز نمیتوانند آن اطمینان و آرامش را برای ما حاصل کنند چراکه خود انها در به دست آوردن نیازهایشان محتاج کسه دیگری هستند ظلمت و تاریکی همیشه ترس و اضطراب و سر در گمی می اورد و قلبی میتواند ارامش داشته باشد و ازسر در گمی بیرون بیاید که یاد و نام وجود اقدس امام عصر(ع)در قلبش مسکن کرده باشد کوچکترین هدیه این یاد نورانی آرامشی است که از طرف محبوب جانها،به آنها داده میشود کسانی که اتصال خویش را با این وجود نورانی تقویت کردنه اند به دریای عظیم نور الهی رسیده اندو همه خواسته هایشان در پرتو توصل و یاد حضرت مهدی (ع)محقق گشته است .

آبادی اوقات به واسطه ذکر حضرت
امیرالمومنین در دعای شریک کمیل، خداوند را به اسم عظم قسم میدهندکه اوقاتشان را به برکت ذکر و یاد مبارکش آباد گرداند:"یا رب اسءلک بحقک و قدسک و اعظم صفاتک و اسماءک ان تجعل اوقاتی من اللیل و النهار بذکرک معمور?…"و در نامه ای به پسر عزیزشان میفرماید)نامه 10 نهج البلاغه(سفارش میکنم شما را به اینکه قلب خودت را با ذکر خدا آباد گردانی “اوصیک….وعمار? قلبک بذکره “/جلوه روی تو از خاطره مهجور مباد/ پرتو یاد تو از انجمنم دور مباد . /در سرایی که به جز نام تو آد به /میان خواهم آن خانه /که از هجر تو معمور نباد /آری یاد خدا و اولیای الهی باعث رونق زندگی و عمران دل و جان است

استغفار حضرت برای دوستداران
اگرشخصی که داءم توجهش به وجود مقدس ولی عصر(ع)است و همواره ازاعمال بد مبپرهیزد،به طور تصادفی اشتباهی مرتکب شد وقتی نامه اعمالش راخدمت ولی عصر ارواحنا له الفداء میبرند ،حضرت برای او دعا و استغارمیکند و از خدا میخئاهد که او را ببخشاید . سید بن طاووس)اعلی الله مقامه(میگوید که نیمه شبی در سرداب مقدس سامرا صدای مناجات زیبای امام عصر (ع)را شنیدم که در حق شیعیانش چنین طلب استغفار میفرمود:پروردگارا شیعیان ما از ماییند،از اضافه خاک خلقت ماآفریده شده اند و سرشتشان به آّب گوارای ولایت ماعجین شده است ،پس ببخشای بر ایشان گناهانی را که با اتکا و اعتماد به ماانجام داده اند…نمیشود یادی از حضرت در شبانه روز در دلمان نقش نبنددولی انتظار داشته باشیم ایشان برای ما استغفارو دعاکنند تحت ولایت امام عصر (ع)قرار گرفتن با ادعا ثابت نمیشود ،نمیشود مثلآ من به عنوان دخترشیعه حجابم را رعایت نکنم و با بد حجابی،قلب نازنین ایشان را به درد آورم آنگاه انتظار داشته باشم مشمول دعای حضرت قرار بگیرم باید قدمی بر داشت هر چند کوچک که آن مهربان ،به هرقدمی کوچک از ما ها قدم به سمت مامی آید .

تربیت انسان
یاد نورانی ترین شخص عالم،انسان را نورانی میکند و از ظلمت رها می سازد وزمینه تربیت صحیح او را فراهم میسازد اثر بارز باد حضرت ولی عصر)ع(ایناست که انسان تحت تربیت ایشان قرار می گیرد یکی از شؤون قطب عالمامکان حضرت ولی عصر)ع(تربیت نفوس مستعد است ، انسان هایی که استعدادرشد وتعالی معنوی را دارند امام زمان )ع( از آنها دست گیری می نماینددر تفسیر این فراز اززیارت آل یس که میفرماید:"السلام علیک یا داعی الله وربانی آیاته:سلام بر تو ای دعوت کننده انسانها بخدا وسلام به تو ای ربانی آیات خدا” از آیت الله بهاء الدینی این عارف بی نظیر که بارها شرف تشرف به محضرامام عصر)ع(را داشتند پرسیدند که “ربانی آیاته"یعنی چه؟ایشان فرمودندیعنی مربی نفوس، یعنی تربیت کننده جهان،یعنی تربیت کننده انسان و غیرانسان،امام زمان )ع(است.حال اگر بخواهیم تحت تربیت بهتربن مربی اخلاق قرار بگیریم ،مقدمه اش ذکر و یاد ایشان است .امام صادق)ع(فرمودند به هماناندازه که تو به یاد ما باشی ما هم به یاد تو هستیم… به هرحال اگر یاد حضرتباشیم ایشان ما را یاد میکنند اما اگر این یاد به ندرت باشد یادر گرفتاری هاومشکلات، آنچنان باید و شاید اثر تربیتی موثر ندارد اما اگر یاد ما تداوم داشتهباشد اثرش همان رشد و تعالی در تحت تربیت و سرپرستی ایشان خواهدبود.آنچه همیشه و همه جا امکان دارد توجه قلبی به ساحت مقدس مولایماناست این را تمرین کنید و مطمعن باشید همه خوبی ها را برای شما به ارمغانمی آئرد و حفظ میکند شیخ رجبعلی هر سوزن که میزد برای سلامتی حضرت صلوات میفرستاد.